نشریه فیزیولوژی محیطی گیاهی
پیاپی 37 (بهار 1394)

در این تحقیق محتوی فنول کل و فعالیت ضداکسایشی در قسمت های مختلف میوه بنه با مبدا استان کردستان مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد در میان نمونه های آزمایش شده، عصاره پوست سبز بیرونی نسبت به مغز و پوست داخلی دارای بیشترین میزان محتوی فنول کل بود. همچنین ظریب همبستگی مثبتی بین محتوی فنول کل با ظرفیت جمع آوری رادیکال DPPH، ظرفیت جمع آوری رادیکال نیتریت و قدرت احیاکنندگی عصاره قسمت های مختلف میوه مشاهده گردید. نتایج نشان داد که فعالیت ضداکسایشی عصاره پوست سبز بیرونی به طور معنی داری بیشتر از عصاره های مغز و پوست داخلی بوده که می توان آن را به میزان بالای محتوی فنول و فلاوونوئید نسبت داد. نتایج مربوط به شاخص EC50 (غلظتی از عصاره که در آن غلظت، میزان جمع آوری رادیکال 50 درصد است) نیز نشان داد که عصاره پوست سبز بیرونی با پایین ترین میزان فعالیت ضداکسایشی وضعیت مناسبی دارد. سنجش های متفاوت ضداکسایشی در این تحقیق نشان داد که عصاره پوست سبز بیرونی با فعالیت ضداکسایشی قوی می تواند به عنوان منبعی از ضد اکساینده های طبیعی معرفی گردد.

وجود مشکلات فیزیولوژیکی متعددی مانند ریزش جوانه های گل، ریزش میوه، پوکی، ناخندانی و بدشکلی میوه ها منجر به کاهش عملکرد در درختان پسته شده است. هدف از این پژوهش، مطالعه تاثیر محلول پاشی اسید آمینه آرژینین بر مشکلات فیزیولوژیکی و عملکرد در شاخه های پسته رقم احمدآقایی بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با تیمارهای آرژینین در سه غلظت (0، 5/0، 1 میلی مولار) ودر دو مرحله زمانی جداگانه، یک هفته قبل از تمام گل و پنج هفته بعد از تمام گل در یک باغ تجاری انجام گردید. نتایج نشان داد که اثرات مثبت آرژینین به میزان زیادی بستگی به زمان کاربرد و غلظت مورد استفاده آن دارد. آرژینین 5/0 میلی مولار به طور موثری ریزش جوانه های گل، ریزش میوه، درصد ناخندانی و پوکی را کاهش داد در حالی که سبب افزایش معنی دار وزن تر و عملکرد در شاخه های پسته شد. محلول پاشی آرژینین بر رشد قطری و مقدار قندهای محلول تاثیر معنی داری نداشت. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد آرژینین در مرحله اول توانست به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب کاهش مشکلات فیزیولوژیکی در درختان پسته شود.

گیاه Elaeagnus angustifolia L. به عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند در طب سنتی ایران جایگاه ویژه ای دارد. این گیاه با پراکنش در مناطق مختلف کشور با شرایط آب و هوایی متفاوت، دامنه بردباری اکولوژیکی وسیعی از خود نشان داده است. درخت سنجد ضمن استفاده در توسعه فضای سبز، در عرصه های منابع طبیعی و باغ ها با شرایط اکولوژیکی متفاوت، دارای ترکیبات شیمیایی متنوعی است. این مطالعه به منظور بررسی صفات مورفولوژیکی و نیز انداره گیری قند های محلول و پروتئین کل در برگ و میوه روی جمعیت های سنجد در 4 رویشگاه مختلف (چهلمیر، قرخ قیز، آرتیان و سنگ سوراخ) شهرستان درگز از استان خراسان رضوی که دارای شوری های متفاوت بودند صورت گرفت. در بین مناطق اشغال شده توسط جمعیت های سنجد مشخص شد که افزایش استرس شوری در منظقه قرخ قیز بر روی برخی از صفات رویشی و زایشی گیاه از قبیل مساحت برگ، اندازه میوه، اندازه دانه، طول تخمدان، طول دمگل، ارتفاع گیاه، طول و عرض برگ اثر منفی داشت و باعث کاهش رشد گردید. همچنین بر اساس نتایج این پژوهش بیشترین میزان قندهای محلول و پروتئین موجود در برگ و میوه سنجد درمنطقه قرخ قیز با بالاترین میزان شوری و کمترین میزان آن به دلیل کاهش شدت تنش شوری در منطقه آرتیان با کمترین میزان شوری مشاهده گردید.

هدف از این تحقیق بررسی توان تولید اکسین و برخی رنگیزه های فتوسنتزی در سویه های هتروسیست دار جداشده از شالیزارهای غرب استان مازندران بود. بعد از جمع آوری نمونه خاک و کشت سویه در محیط کشتBG110، به منظور انجام پروسه خالص سازی کشت مجدد در محیط کشت جامد و مایع انجام گرفت، سپس سویه ها از لحاظ مورفولوژی شناسایی شدند. نتایج نشان داد که طیف وسیعی از باکتری های جدا شده دارای توانایی تولید اکسین به عنوان یک فاکتور موثر در بهبود رشد گیاه را دارا می باشند و رنگدانه کلروفیل و کاروتنوئید در اکثر سویه ها با نسبتی متفاوت مشاهده گردید. هر چند پتانسیل هر سویه با توجه به نوع جنس و تنوع اکولوژیکی آن متفاوت بود. بالاترین میزان تولید کلروفیل، کاروتنوئید و اکسین به ترتیب در سویه های MGCY520 (Nostoc muscorum) ، MGCY506 و MGCY379 (Microchaete tenera) مشاهده گردید.

نیتروژن، روی و آهن از عناصر ضروری و مهم برای گیاهان محسوب می شوند. این آزمایش به بررسی تاثیر کاربرد ازت، روی و آهن بر رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی انگور رقم عسگری در خرم آباد انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد که در آن از دو سطح اوره (0، 5 گرم در لیتر) ، روی در دو سطح (0 و 5/1 گرم در لیتر) و آهن به سه روش کاربرد خاکی Fe-EDDHA به میزان 20 گرم برای هر درخت، محلول پاشی سولفات آهن و کلات آهن (Fe-EDTA) با غلظت 3 در هزار و عدم کاربرد آهن استفاده شد. محلول پاشی اثر معناداری روی خواص مرفولوژی و فیزیولوژی درخت داشت. کاربرد اوره، روی و آهن سبب افزایش کیفیت میوه شد. کاربرد خاکی کلات آهن به صورت Fe-EDDHA باعث افزایش درصد تشکیل میوه در مقایسه با شاهد و محلول پاشی سولفات روی گشت. نتایج این تحقیق اثرات تغذیه را بر رشد و عملکرد انگور رقم عسگری نشان داد.

گونه گیاهیSatureja avromanicaMaroofi متعلق به تیرهLamiaceae یا نعنا یکی از گونه های انحصاری مرزه در ایران است که در منطقه اورامان واقع در کردستان رویش دارد. در این بررسی اندام هوایی گیاه در مرحله گلدهی کامل از رویشگاه جمع آوری و پس از خشک کردن به روش تقطیر با آب اسانس گیری و ترکیبات تشکیل دهنده آن با گازکروماتو گراف گازی (GC) و گازکروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) استخراج و شناسائی شد. نتایج نشان داد بازده اسانس این گونه مرزه نسبت به وزن خشک 4/1درصد می باشد. 11 ترکیب در اسانس شناسایی شد که جمعا 3/97 درصد از اسانس را تشکیل دادند. ترکیبات عمده اسانس مرزه اورامانی تیمول (9/83 درصد) ، کارواکرول (2/5درصد) و پاراسیمن (9/3درصد) بودند. بازده اسانس ودرصد ترکیبات اسانس این گونه گیاهی برای اولین بار گزارش می شود.

این پژوهش با هدف بررسی اکوفیزیولوژیک جلبکAnabaena sp. FS76 که از تراکم قابل توجهی در شالیزارهای استان گلستان برخوردار بوده و در عین حال از نظر اکوفیزیولوژیک ناشناخته می باشد، انجام گردید. نمونه خالص در محیط کشت مایع BG110 وارد شد. بقا، رشد، وضعیت رنگیزه ای، فعالیت نیتروژنازی و شدت فتوسنتز در شرایط توام محدودیت افراطی نور (2 μE. m-2. s-1) ، pH های متفاوت (7، 9 و 11) و غلظت های مختلف دی اکسیدکربن (عدم هوادهی، هوادهی و تلقیح دی اکسید کربن به میزان یک درصد) مورد بررسی قرار گرفت. جلبک تحت شرایط عدم تلقیح دی اکسیدکربن، فعالیت نیتروژنازی قابل توجهی از خود نشان داد که بخصوص در pH 11 قابل توجه بود. تلقیح دی اکسیدکربن در شرایط محدودیت نور، در pH 9، سبب کاهش رشد و نیز کاهش میزان آلوفیکوسیانین درسیستم فیکوبیلی زومی گشت. همچنین محتوای آلوفیکوسیانین در شرایط pH 11 افزایش یافت. در شرایط قلیایی افراطی (pH 11) ، اختلاف شدت فتوسنتزی، با شرایط قلیایی (pH 9) ، معنی دار نبود و توان دستگاه فتوسنتزی در هردو حالت بالا بود.

عدم تعادل عناصر غذایی و نیز تغذیه متعادل و مطلوب باغ های پسته در زمین های شور از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تیمار شامل کود هیومکس، کود فلور، کود پارس هیومیک و کود هومی پارس در کنار شاهد با 3 تکرار در یکی از باغات پسته منطقه دامغان اجرا شد. بعد از اعمال تیمارها طول شاخه سال جاری، تعداد برگ و سطح برگ و دور تنه اندازه گیری شد. همچنین در زمان رشد سریع آندوسپرم در اوایل تیر ماه شاخص های فیزیولوژیک (میزان فتوسنتز، میزان فلورسنس کلروفیل، شدت و سرعت تعرق، میزان مقاومت و هدایت روزنه ای، دمای سطح برگ و همچنین میزان کلروفیل a،b و کلروفیل کل برگ) و نیز در زمان برداشت برخی خصوصیات کمی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد در تیمار هیومکس نسبت به شاهد که کمترین تعداد جوانه را دارا بود، حدود 46 درصد جوانه بیشتری باقی مانده بود. همچنین درصد خندانی توسط هیومکس بهبود یافت. بیشترین تعداد پسته های پوک مربوط به شاهد بود که در مقایسه با تیمارهای پارس هیومیک، هومی پارس، فلورا و هیومکس به ترتیب 33، 46، 49 و 64 درصد پسته های پوک بیشتری تولید کرد. کمترین تعداد پسته های ترک نامنظم در هیومکس مشاهده شد که حدود 40 درصد نسبت به شاهد کمتر بود. همچنین بیشترین سطح برگ، بالاترین میزان سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه ای، مقاومت روزنه ای، تعرق و کمترین میزان فلورسانس کلروفیل در تیمار با هیومکس مشاهده شد.